11.11.2010

Denizli'yi çok yakindan ilgilendiren bir konu oldugu için, bir yaziyi daha pamuk ve iplik fiyatlarindaki gelismelere ayirma ihtiyaci hissettim.

Pamuk, tarladan toplandiktan sonra, bir dizi islemden geçirilir; isgücü ve enerji ile birlesir ve iplik haline gelir. Baska bir ifadeyle, pamuk hammadde iken, pamuk ipligi bir sanayi mamulüdür. Ne var ki hammadde olan pamugun su günlerdeki fiyati, sanayi mamulü olan pamuk ipliginin geçen seneki fiyatinin üstünde. Fiyattaki artisin boyutu bu denli ciddi. Rakamlarla örnek vermek gerekirse, 2009'un Kasim ayi basinda Izmir Ticaret Borsasi'nda 2,35 TL'den islem gören pamuk, 2010 Kasim basinda 4,90 TL'den islem gördü. % 100'ün üzerinde bir yükselme söz konusu…

Önemli aktör Çin Halk Cumhuriyeti'nin pamuk ipligine olan istahli talebi pamuk ipligindeki hararetin bir türlü sakinlesmemesine neden oluyor. Aslina bakarsaniz kimilerinin Dünya'nin fabrikasi olarak tanimladigi Çin'in, sadece pamuga degil diger hammaddelere olan talebi de korkunç büyüklükte. Geçtigimiz günlerde Çinli Bakan, açikça dünya emtia fiyatlarinin bir süre daha yüksek düzeylerde seyredecegi beklentilerinin devam ettigini ifade etti. Bu sözlerden çikan baska bir anlam; "Çin olarak emtia alimina devam edecegiz”.

Peki havlu ve bornoz üretiminin yogunlastigi Denizli'de kisa ve orta vadede üreticilerin nasil bir tavir takinmasi gerekiyor? Önemli oldugunu düsündügüm birkaç husus söyle;

  • Birakiniz aylik haftalik öngörüyü, yarin pamuk ve iplik fiyatlarinin nasil seyredecegi tahmin edilemez bir halde. Böyle bir ortamda hammaddedeki fiyat degisikliklerine asiri duyarli ürünler olan havlu ve bornoz için müsterilere fiyat vermek hiç de kolay degil. Fiyatlar mümkün oldugunca günlük verilmeli, hatta üretimde kullanilacak ipligin fiyatini iplik tedarikçisi ile netlestirmeden, nihai mamulün fiyati belirlenmemeli.
  • Çok kisa vadede etkili olacagini düsündügüm bir baska konu Kurban Bayrami tatili. Önümüzde iplik piyasasinin biraz yumusamasini mümkün kilabilecek yaklasik on günlük bir zaman dilimi var. Bu on günlük süreci üreticiler, iplik fiyatlarindaki gelismeleri sadece takip ederek geçirmeli. Yeni siparisler verme yoluna gitmemeliler.
  • Son olarak, göz ardi edilmemesi gereken bir nokta karlilik. Üretim sürecinin hammadde kanadinda böylesi sikintilar yasarken, sogukkanli bir sekilde karar almak sart. Unutulmamasi gereken, hammaddenin sadece Türkiye'de degil tüm dünyada pahali oldugu ve bunun ithalatçimiz konumundaki yabanci firmalar tarafindan da bilindigi. Kalite ve servisteki üstünlügümüzü öne sürerek, hammadde kaynakli olarak nihai mamulde ortaya çikan fiyat artisini sunarken dik durmak gerekiyor… Rakibimiz konumundaki ülkeler bunu yapiyorlar. Son alti ayda Çin'deki bazi firmalar nihai mamul fiyatlarini % 50 artirirken, Misir'da da % 40'a varan fiyat artislari oldu. Denizlili firmalar da birlikte hareket etmeliler ve birbirleriyle rekabet içerisine girmeden fiyatlari yükseltmeliler.

SÜLEYMAN KOCASERT
DENİB BAŞKANI
s.kocasert@denib.gov.tr